فولاد ضد سایش چیست و چه کاربرد هایی دارد؟
یکی از پرکاربرد ترین ورق ها در ساختمان سازی و صنعت “ورق فولادی” است. قطعات فولادی دائما در معرض تماس با یکدیگر و ساییده شدن قرار دارند و لایه‌هایی از سطح آنها در اثر این برخورد برداشته می‌شود. این اتفاق، از کارایی، استحکام و در نتیجه طول عمر قطعات می‌کاهد. به همین منظور برای افزایش طول عمر فولاد و کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری بهترین راهکار استفاده از فولاد ضد سایش می باشد.
اگر در این حوزه فعالیت می کنید و علاقمند هستید در خصوص فولاد ضد سایش و کاربرد های آن اطلاعات بیشتری کسب کنید؛ دعوت می کنیم در ادامه با فولاد نصر آذربایجان همراه باشید.
فولاد ضد سایش چیست؟
فولاد ضد سایش ( Abrasion Resistant Steel) به نوعی از فولاد گفته می شود که از ورق آلیاژی با درصد بالایی از کربن ساخته می شود. این نوع فولاد ساختاری بسیار سخت و مقاومتری نسبت به فولاد معمولی دارد. به همین دلیل در کلیه صنایعی که بحث مقاومت در برابر سایش سازه ها یا تجهیزات و ساختارها مطرح باشد، از این نوع فولاد استفاده می شود که ترکیبات شیمیایی خاص خود را دارد.
البته با اینکه کربن نقش اساسی در ساخت فولاد ضد سایش دارد اما میزان بیش از حد آن باعث کاهش مقاومت کششی فولاد می‌شود و آن را به ماده‌ای شکننده و مستعد ترک خوردگی تبدیل می‌کند.
این نوع فولاد در سال 1882 توسط رابرت هادفیلد اختراع شده است و در گریدهای مختلف A، B1، C، D و E1 عرضه می شود.
ترکیبات شیمیایی فولاد ضد سایش
ترکیب شیمیایی فولاد ضد سایش به نحوی است که آن را نسبت به انواع دیگر فولاد مقاوم‌تر می‌کند.
به همین دلیل فولاد ضد سایش علاوه بر درصد بالای کربن، دارای عناصری مثل بور، منگنز، نیکل، سیلیسیم، مولیبدن، گوگرد و فسفر نیز است که از هر کدام به نسبت های معین استفاده شده است.
فولاد ضد سایش چگونه ساخته می شود؟
فولاد ضد سایش مانند انواع دیگر فولاد از سنگ آهن، کربن و سایر عناصر آلیاژی ساخته می شود. به این صورت که ابتدا سنگ آهن در کوره بلند ذوب شده و مواد ناخالص از بین می رود، سپس کربن و دیگر عناصر آلیاژیی مثل کروم و منگنز به آن افزوده می شود.
مقادیر زیاد شده باعث می‌شود که فولاد کمتر در معرض سایش قرار گیرد. موادی که از اکسیداسیون فولاد جلوگیری می‌کنند نیز در این مرحله به مواد مذاب اضافه می شوند.
سپس برای دستیابی به سختی محصول نهایی یک مرحله گرمایش و کوئنچ انجام می گیرد. این مرحله شامل گرم کردن فولاد و سپس سرد کردن سریع آن است تا اطمینان حاصل شود که ساختار فولاد برای مقاومت در برابر سایش مساعدترین است.
در طی این فرایند، ساختار دانه ای ورق ضد سایش تغییر پیدا می کند تا درجه سختی و شکل پذیری انواع فولاد افزایش پیدا کند یا به عبارتی شکنندگی آن کمتر شود و در نتیجه متریالی با درجه سختی بیشتر تولید گردد.
ویژگی های فولاد ضد سایش کدام اند؟
از مهم ترین ویژگی های فولاد ضد سایش می توان به مواد زیر اشاره کرد:
- به دلیل درصد کربن بالا کیفیت و سختی بالایی دارد.
- در حالت نورد سرد تولید می‌شود و به همین علت دارای عمر طولانی در شرایط سخت است.
- مقاوم در برابر هوا می‌باشد.
- خاصیت شکل‌پذیری بالا و قابلیت جوشکاری دارد.
- قیمت این ورق بیشتر از ورق‌های معمولی است اما در طولانی مدت موجب صرفه اقتصادی در پروژه می‌شود.
- وجود آلیاژ هایی مانند منگنز، نیکل و کروم است باعث افزایش خاصیت استحکامی آن می‌شود.
- مقاومت بالایی به سایش، سختی و ضربه دارد.
انواع ورق ضد سایش
ورق های ضد سایش انواع مختلفی دارند که از مهم ترین آنها می توان موارد زیر را نام برد.
ورق ضد سایش هاردوکس :
یکی از معروف ترین و پر استفاده ترین ورق های ضد سایش ورد هاردوکس می باشد. این ورق در گرید های مختلف 400، 450، 500، 550، 600، HiTuf حتی Extreme موجود است.
ورق ضد سایش ولدوکس (Weldox) :
این ورق نیز در گریدهای 960، 1300 تولید می شود. و از قابلیت ماشینکاری و جوشکاری خوبی برخوردار است. عناصر آلیاژی پایین و استحکام بالا باعث شده تا در صنعت خودروسازی و عمران کاربرد گسترده ای داشته باشد.
ورق ضد سایش دورستات (Durostat) :
این نوع ورق بیشترین میزان سختی را در مقایسه با سایر ورق های ضد سایش دارد. و از آن بیشتر در مواقعی استفاده می شود که مقاومت عالی در برابر فشار مکانیکی و سطح سایشی نیاز باشد.
این نوع ورق در دماهای پایین چقرمگی خوبی دارد و درجه سختی آنها از 400تا 600 گرید بندی شده است.
از دیگر ویژگی های این نوع فولاد ضد سایش می توان به جوش پذیری بهتر اشاره کرد به اندازه ای که در ضخامت های پایین برای جوشکاری نیازی به پیش گرمایش ندارند. از کاربردهای ورق ضد سایش دورستات می توان به صنایع معدن، لایروب ها، وسایل کشاورزی، تولید سیمان، ماشین سازی و … اشاره کرد.
وورق ضد سایش کرسابرو (creusabro)
از مهم ترین ویژگی های این نوع ورق می توان به مقاومت عالی در برابر سایش، جوش پذیری بالا و افزایش قابلیت کشش تا 70 برابر اشاره کرد. از این نوع ورق بیشتر در صنایع معدن، ساخت فولاد و سیمان استفاده می شود.
ورق ضد سایش دیلیدور (ِDillidur) :
این نوع ورق ها با وجود سختی بسیار بالایی که دارند، چقرمگی مناسبی از خود نشان می دهند و شامل سه نوع V،L وC می باشد.
ورق دیلیدور نوع V دارای ساختار مارتنزیتی با درصد کربن پایین تر است. چقرمگی این ورق با افزایش درصد کربن کاهش می یابد. ورق دیلیدور نوع L به دلیل داشتن ساختار بینیتی دارای چقرمگی کمتری است. دیلیدور C نیز کمترین چقرمگی را به علت درصد کربن بیشتر دارد.
ورق ضد سایش راک استار (RockStar):
مهم ترین گرید فولاد ضد سایش راک استار 400 می باشد. ورق ضد سایش راک استار با عملیات حرارتی کوئنچ تمپر تولید می شود. همچنین از سختی، شکل پذیری و چقرمگی بالایی برخوردار است . این ورق ضد سایش با درصد کربن کم ساخته می شود، بنابراین خواص جوشکاری مناسبی دارد. این ورق ها اغلب با ضخامت های6 تا 75 میلی متر عرضه می شود.
کاربرد های فولاد ضد سایش
فولاد های ضد سایش کاربرد های مختلفی دارند اما در حالت کلی از مهم ترین کاربرد های آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ساختمان سازی
- خودروسازی
- تولید ماشینالات صنعتی
- ساخت نوار نقاله
- تولید ابزار برش
- دستگاه‌های خردکننده سنگ
- ساخت تجهیزات استخراج معادن و حفاری مانند سنگ شکن
- تولید سیمان
- ساخت ماشین‌های سنگین خاک برداری و جاده سازی مانند چرثقیل و لودر
بیشتر بخوانیم : برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد روش های برش کاری ورق فولاد روی لینک مقابل کلیک کنید : روش های برش کاری ورق فولادی
قیمت فولاد ضد سایش
قیمت فولاد ضد سایش به عوامل مختلفی بستگی دارد که از مهم ترین آنها می توان به نوع گرید یا درجه ی سختی فولاد و وزن و ضخامت آن اشاره کرد.
هر چقدر ورق فولادی ضد سایش سختی بالاتری داشته باشد مقاومت آن افزایش می یابد در نتیجه قیمت آن نیز بیشتر می شود. همچنین با افزایش یا کاهش وزن و ضخامت فولاد قیمت آن نیز تغییر پیدا می کند.
از دیگر عوامل تاثیر گذار بر قیمت فولاد ضد سایش میتوان به نرخ ارز ، نوع برند و کارخانه ی سازنده ، نوع مواد اولیه ، تکنولوژی ساخت ، میزان عرضه و تقاضا و… اشاره کرد.
سخن آخر
همان طور که اشاره شد یکی از معروف ترین ورق های فولادی ” ورق فولادی ضد سایش” است که با ترکیبات شیمیایی خاص خود باعث افزایش طول عمر و استحکام قطعه می شود. به طوری که مطالعات علمی نشان می دهد ورق های فولادی ضد سایش 4 برابر بیشتر از ورق های معمولی دوام دارد.
ورق های ضد سایش انواع مختلفی دارند . اینکه کدام یک از ورق های ضد سایش و باچه نوع گرید یا ضخامتی مناسب است بستگی به شرایط محیطی دارد که قرار است در آن استفاده شود . شناخت این ورق و آشنایی با ویژگی ها و کاربرد های آنها به شما کمک می کند تا انتخاب های هوشمندانه تری داشته باشید.
ما نیز در فولاد نصر آذربایجان به عنوان یکی از بزرگترین واحد های تولیدی مقاطع فولادی از قبیل انواع تیر آهن ، نبشی و… آماده ی ارائه خدمات به شما هموطنان عزیز هستیم. شما مشتریان محترم می توانید جهت مشاوره رایگان و سفارش محصول با شماره 04134329481 تماس حاصل فرمایید. و اقلام مورد نیاز خود را با بهترین کیفیت و مناسب ترین قیمت تهیه فرمایید.
