ورق های دریایی یکی از انواع ورق های فولادی کم کربن هستند که به دلیل ویژگی های منحصر به فردی که دارند از آنها در ساخت انواع کشتی، زیردریایی و دیگر وسایل حمل و نقل دریایی استفاده می شود.
اگر علاقمند هستید در خصوص ورق های دریایی و کاربرد های آن اطلاعات بیشتری کسب کنید؛ دعوت می کنیم در ادامه با فولاد نصر آذربایجان همراه باشید.
◾ورق دریایی چیست؟
ورق دریایی؛ ورقی است که در کف عرشه و بدنه انواع کشتی ها، قایق های بزرگ ، زیر دریایی ها و…استفاده می شود. این ورق به روش نورد گرم تولید می شود واستحکام فشاری آن ۲۰۰ گیگا پاسکال است. خاصیت جوش پذیری ، انعطاف پذیری و استحکام بالایی دارد، ضخامت آن کم و بسیار سبک است . همچنین در برابر مواد شیمیایی و آب شور دریا مقاومت به خوردگی بالایی دارد.
از نظر شکل ظاهری نیز این ورق ها شباهت زیادی با ورق های سیاه دارد، با این تفاوت که رنگ ورق دریایی کمی روشنتر است.
ترکیبات شیمیایی این ورق ها کربن ،سیلیسیوم، منگنز ، فسفر، گوگرد، کروم و نیکل است و در ضخامتهای ۶ تا ۲۶ میلیمتری تولید وعرضه میشود و اگر بهصورت شیت تولید شود، ابعاد استاندارد آن ۶*۲، ۶*۱.۵و ۳*۱.۵ متر می باشد.
◾ورق دریایی چگونه تولید می شود؟
فرایند تولید ورق دریایی، شباهت زیادی به فرایند تولید ورق سیاه دارد. در صورتی که کارخانه در زمینه تولید بیلت فولادی خودکفا باشد، بعد از ذوب سنگآهن و زغالسنگ در کوره و اضافه کردن عناصر آلیاژی به آن، ورق های دریایی را به روش نورد گرم تولید می کند.
ولی اگر کارخانه سازه خود تولیدکننده بیلت ورق دریایی نباشد، آن را از کارخانه دیگر تهیه کرده و پس از تست، وارد خط تولید میکند. سپس بیلت حرارت میبیند و زمانی که نرم شد، از تعدادی غلتک عبور میکند تا ضخامت و عرض آن به حد مناسب برسد. و در نهایت خنکسازی و برش ورق بهصورت شیت یا کویل، انجام می شود.
◾مزایای ورق های دریایی
از مهم ترین مزایای ورق های دریایی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- ورق های دریایی به دلیل ضخامت کم آنها بسیار سبک هستند ؛ در نتیجه کشتی های ساخته شده با این ورق ها سبک اند و بار زیادی را با سوختگیری کمتر می توانند حمل کنند.
۲- این ورق ها به دلیل داشتن عناصری مثل نیکل و کروم مقاومت به خوردگی بسیار بالایی در برابر آب، مواد شیمیایی و ضربه دارند.
۳- خاصیت جوش پذیری بالایی دارند ، در نتیجه هزینه جوشکاری و هزینه کلی ساخت کشتی را کاهش می دهند.
۴- به دلیل داشتن کربن زیر ۰.۳ درصد انعطاف پذیری بالایی دارند که باعث می شود قابلیت ماشین کاری و شکل پذیری بالایی داشته باشند.
◾انواع ورق های دریایی
ورق های دریایی موجود در بازار به ۳ دسته ی مختلف تقسیم می شوند و هر کدام بر اساس کارایی و ویژگی های مکانیکی و شیمیایی منحصر به فرد خود در بخش های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.
ورق دریایی GL-A
این محصول نسبت به دیگر ورق های دریایی از کیفیت و درجه ساختاری بالاتری برخوردار است و از آن به طور انحصاری در صنایع کشتی سازی و زیر دریایی و دیگر وسایل حمل و نقل دریایی استفاده می شود.
مقاومت تسلیم آن MPa۲۳۵ و مقاومت کششی ۴۰۰ تا ۵۲۰ MPa است.
کشورهایی مانند آمریکا، اوکراین و روسیه، این محصول را با بالاترین کیفیت تولید و به سراسر دنیا صادر میکنند.
ورق دریایی A36
این نوع ورق ها جزو پر کاربرد ترین ورق های دریایی هستند ؛ که نسبت به دیگر ورق های دریایی کربن کمتری دارند و بر اساس استاندارد ASTM آمریکا تولید میشود. مقاومت تسلیم ورق دریایی a36 معادل ۲۰۰ مگا پاسکال و مقاومت کششی آن نیز ۳۶۰ مگا پاسکال است.
این ورقه ها از مقاومت پایین تری نسبت به ورق های GL-A برخوردار اند. و از روش کوره الکتریکی یا اکسیژن پایه برای تولید آنها استفاده می شود. همچنین به دلیل فولاد کربنی ملایم ، قابلیت ماشین کاری، شکل پذیری و استحکام بالایی دارد. و بزرگترین مزیت آنها قابلیت ذوب مجدد و بازیافت آنهاست.
گفتنی است این نوع ورق ها نیکل و کروم کمتری نسبت به دیگر ورق های دریایی دارند که باعث می شود مقاومت در برابر خوردگی آنها کمتر از دو نوع دیگر باشد. ورق های A36 در دو کارخانه داخلی تولید و قیمت کمتری نسبت به نمونه های مشابه خارجی دارند.
ورق دریایی LR-A
این نوع ورق دریایی دارای چند دسته بوده و به انواع ورقهای AH32، LR AH40، LR AH36 و LR تقسیم میشود.
ورق دریایی LR-A توان کششی بالایی دارند و از نظرتوانایی و مقاومت تسلیم و کشش نهایی شبیه به ورق GL-A هستند، یعنی به همان میزان که ورق GL-A مقاومت تسلیم ۲۳۵ و ۴۰۰ تا ۵۲۰ MPa مقاومت کششی دارد، در ورق LR-A نیز به همین میزان است.
استفاده از این ورق ها به دلیل جوش پذیری و برش پذیری مناسب باعث صرفهجویی در هزینه ها میشود و هزینه نهایی تولید را پایین میآورد.
◾کاربرد های ورق دریایی
ورقهای دریایی در صنایع دریایی و قطعاتی که مستقیماً با رطوبت و آب دریا در ارتباط هستند و یا در صنایعی که به طور کلی امکان زنگ زدگی و خوردگی توسط آب دریا وجود دارد استفاده می شوند.
این صنایع عبارت اند از :
- ساخت و تعمیر کشتی
- ساخت و تعمیر ناو
- ساخت یدک کش
- ساخت فانوس دریایی
- ساخت سکوی نفتی
- ساخت بارج ( شناور چند منظوره)
- ساخت و تعمیر زیردریایی
- شناورهای فلزی
- اسکله سازی
- پمپهای حفاری دریایی
- لندینگ گراف
- لوله های انتقال آب و نفت و گاز از دریا به خشکی
◾محاسبه وزن ورق دریایی
برای محاسبه ی وزن ورق دریایی ؛ طول و عرض و ضخامت ورق در هم ضرب شده سپس حاصل بر ۱۰۰۰ تقسیم و در نهایت در ۷.۸ضرب می شود.
◾شرکت های معروف تولیدکننده ورق دریایی
شرکت های مهم خارجی که این محصول را تولید می کنند، عبارت اند از :
- ایلیچ اکراین
- دوفرکو بلژیک
- هیوندای کره
- دانکوک کره
- اورال استیل روسیه
◾سخن آخر
همان طور که اشاره شد ؛ برای ساخت کشتی ها، زیر دریایی ها و… معمولا از فلزاتی استفاده می شود که با وجود سال های سال قرار گرفتن در آب زنگ نمی زنند ، سبک هستند ، بسیار مقاوم اند و خاصیت جوش پذیری بالایی دارند. به این دسته از فلزات ، ورق های دریایی گفته می شود.
این ورق ها در سه نوع LR-A،GL-A، A36 تولید و بسته به نوع پروژه و ویژگی های مکانیکی و شیمیایی آن مورد استفاده قرار می گیرند.