تیر آهن هاش H چیست و چه تفاوتی با تیرآهن I دارد ؟

تیرآهن هاش یکی از پرکاربردترین مقاطع فولادی در صنعت ساختمان سازی است، که از آن در ساخت انواع ستون ‌ها، تیرها، مهاربندها و… استفاده می ‌شود.  همچنین در صنایع مختلف دیگر نیز کاربرد گسترده ای دارد.

در این مقاله سعی می کنیم اطلاعات مفیدی در خصوص تیرآهن هاش، تفاوت آن با تیر آهن معمولی و مزایا و کاربرد های آن خدمتتان ارائه کنیم. دعوت می کنیم در ادامه با فولاد نصر آذربایجان همراه باشید.

◾️تیر آهن هاش (H) چیست؟

تیرآهن بال پهن IPB یا HIPB= HEB, HEA یا H شکل معروف به تیر آهن هاش از دو «بال پهن» و یک «جان» تشکیل شده و بهترین پروفیل آهن نورد شده برای ستون، تیر و خرپا می باشد که در ساخت انواع پل و برج ها، سد سازی و صنایع مشابهی که به مقاومت بالا نیاز دارند به میزان زیاد مورد استفاده قرار می گیرد.

این نوع تیر آهن در گریدهای ST37 و ST44 و ST52  ساخته شده  و طول آنها بین ۸ تا ۱۶متر بوده و دارای ارتفاع ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ میلیمتر می باشد.

◾️روش تولید تیرآهن هاش( H)

به طور کلی تیرآهن‌ ها از نظر شکل ظاهری، به دو دسته تیرآهن‌ معمولی (I)یا IPE و تیرآهن‌ هاش(H) تقسیم‎‌ بندی می‌ شود.

که هر دوی این ها در چهار مرحله ی زیر به روش نورد گرم تولید می شوند:

مرحله اول : ماده اولیه وارد فاز نورد سنگین می ‌شود.

مرحله دوم : عرض محصول افزایش و طول سطح مقطع آن کاهش پیدا می ‌کند.

مرحله سوم : دو مرحله نورد میانی بر روی تیرآهن انجام می ‌شود و تیرآهن به شکل I یا H درمیاد.

مرحله چهارم : در مرحله آخر ، سطح تیرآهن پرداخت می ‌شود و شکل نهایی محصول را به خود می ‌گیرد.

بنابراین این دو تیر آهن از نظر روش تولید تفاوت چندانی با هم ندارند.

◾️انواع تیر آهن هاش (H)

تیرآهن های هاش را می توان بسته به ضخامت جان و بال‌ به سه دسته ی زیر تقسیم کرد:

تیر آهن بال پهن سبک  (HEA~IPBL) : علامت L نشان دهنده‌ی سبک‌وزن بودن تیرآهن می باشد و از سایز ۱۰۰ الی ۱۰۰۰ میلی‌متر، ارتفاع مقطع ۹۶ الی ۹۹۰ میلی‌متر و طول بال ۱۰۰ الی ۳۰۰ میلی‌متر تولید می‌شود.

تیر آهن بال پهن سنگین (HEB~IPB) : این نوع تیرآهن، طبق استاندارد آلمان با ارتفاع مقطع ۱۰۰ الی ۱۰۰۰ میلی‌متر و طول بال ۱۰۰ الی ۳۰۰ میلی‌متر تولید می‌شود.

تیر آهن بال پهن فوق سنگین  (HEM~IPBV) : علامت V در این تیرآهن، به معنای وزن سنگین‌ تیرآهن هاش است. این نوع تیرآهن، طبق استاندارد آلمان در سایزهای ۱۰۰ الی ۱۰۰۰ میلی‌متر، ارتفاع مقطع ۱۲۰ الی ۱۰۰۸ میلی‌متر و طول بال ۱۰۶ الی ۳۰۲ میلی‌متر تولید می‌شود.

◾️مزایای تیر آهن هاش

• تیر آهن هاش برای استفاده در طول های بلند کاربرد بیشتری دارد.
• این نوع تیرها دربرابر نیروهای خمشی و برشی بسیار مقاوم تر و مستحکم تر است.
• به دلیل بزرگ تر بودن سطح مقطع تیرآهن های بال پهن هاش از آنها می توان به عنوان ستون و یا تکیه گاه عمودی استفاده کرد.
• سرعت نصب این نوع تیرآهن بالاست، به همین دلیل در پروژه‌ی ساختمانی یا صنعتی در کوتاه‌ترین زمان ممکن، قابل اجراست.
• در صورت استفاده از تیرآهن هاش، ضریب خطا و میزان مصرف آهن کاهش پیدا می‌کند و در نتیجه در هزینه‌های عملیاتی صرفه‌جویی می شود.
• این نوع تیر آهن در سد سازی، پل سازی، برج سازی، ساخت ماشینالات فوق سنگین، کشتی سازی کاربرد گسترده ای دارد.

◾️معایب تیر آهن هاش

•  تیر آهن هاش در دماهای بالا، مقاومت کمتری دارد.
• جوش تیرآهن هاش در سازه‌های فولادی، هزینه‌های نسبتاً بالایی دارد.
• این نوع تیرآهن مقاومت کمتری در برابر خوردگی دارد، به همین دلیل برای محفاظت از سازه‌، باید هزینه‌ی اضافی در نظر گرفته شود.

◾️تفاوت تیر آهن I شکل با تیر آهن H شکل

این دو نوع تیرآهن به روش نورد گرم تولید و در بخش های مختلف ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرند و هر دوی آن ها دارای بال های بالا و پایین هستند اما اصلی ترین تفاوت آنها در شکل ظاهری  و ساختار ، تحمل بار و کاربرد می باشد.

شکل ظاهری :

• شکل ظاهری سطح مقطع تیرآهن معمولی، به شکل I می ‌باشد. در حالی ‌که سطح مقطع تیرآهن هاش، همان طور که از نامش پیدا است، به شکل H است. این بدان معنا است که بال‌ های هاش، نسبت به تیرآهن معمولی، پهن‌ تر و بزرگ تر هستند.
• تیرآهن بال پهن H دارای بال ضخیم تری نسبت به تیرآهن I شکل می باشد.
• در تیر آهن H شکل فاصله لبه های بال تا انتها در محل تلاقی با جان نسبتا  بیشتر است .در حالی که در تیر آهن I شکل کمتر است.
• در تیرآهن H ، ابعاد بال برابر با ابعاد جان است. در حالی که در تیر آهن معمولی ابعاد بال  تقریبا نصف ارتفاع تیرآهن است.

تحمل بار :

مقاومت برشی و خمشی  تیرآهن H به دلیل سطح مقطع آن بسیار زیاد تر از تیرآهن معمولی است. به همین دلیل استحکام آن بسیار زیاد است و از آن می توان در ساخت سد، اسکله، ماشین آلات سنگین و برج ها استفاده کرد.

کاربرد :

۱- حداکثر طول مجاز برای استفاده از تیرآهن معمولی، حدود ۳۰ متر است. در حالی ‌که برای تیرآهن هاش، حداکثر طول مجاز در حدود ۱۰۰ متر می ‌باشد. به همین دلیل از آن در ساخت ستون ‌های بلند در ساختمان ‌های بلند مرتبه و برج‌ ها، بیشتر استفاده می شود. اما برای پروژه‌ های ساخت ‌و ‌ساز کوچک و سبک که نیازی به طول زیاد ستون نیست، می ‌توان به منظور جلوگیری از افزایش هزینه‌ ها، از تیرآهن معمولی استفاده کرد.

۲- تیرآهن هاش به دلیل سطح مقطع بزرگتر و ضخامت بیشتر بال ‌ها و جان، دارای وزن بیشتر و قیمت بیشتری نسبت به تیرآهن معمولی می ‌باشد.

در نتیجه استفاده از آن در ساخت و سازهای کوچک مقرون به صرفه نیست.

◾️کاربرد های تیر آهن هاش

تیر آهن هاش کاربرد گسترده ای در ساختمان سازی و صنایع مختلف دارد که از مهم ترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

ساختمان های ضد زلزله :

این نوع تیرآهن ها به دلیل سطح مقطع پهن تنش کمتری را انتقال می‌دهد و نیروی کمتری به سازه منتقل می‌شود؛ به همین دلیل استفاده از آن ها در ساختمان‌های ضد زلزله از اهمیت زیادی برخوردار است.

برج های بلند :

تیرآهن هاش به دلیل اندازه‎های طویل ۱۰۰ متری در برج‌سازی کاربرد گسترده ای دارند.

پل ها و سد ها :

برای ساخت پل ها و سد هایی با مقاومت بالا  از تیر آهن مستحکم و بلند که همان تیرآهن هاش سنگین است استفاده می‌شود. استفاده از این نوع تیرآهن، باعث استحکام و بقای عمر بیشتر پل ها و سد ها می شود.

از دیگر کاربرد های تیر آهن H می توان به ساخت کشتی، اسکله، ماشین آلات سنگین، خر پا ، ساخت ساختمان های صنعتی مانند سوله ها، انبارها، کارگاه های ساخت، سازه های دریایی مانند سکوهای نفتی یا گاز و… اشاره کرد.

‏◾️سخن آخر

تیرآهن هاش یا بال پهن یکی از پرکاربردترین سازه‌های فولادی است که به دلیل مقاومت خمشی بسیار بالای آن کاربردهای وسیعی در صنعت و فولاد دارد.

در این راستا شرکت فولاد نصر آذربایجان تولید کننده انواع تیرآهن، میلگرد ، نبشی و ناودانی  به عنوان یکی از مهم ترین و بزرگترین واحد های تولیدی فولاد کشور با بهره گیری از مواد اولیه مرغوب ،خط تولید پیشرفته ی آلمانی _ایتالیایی و نظارت مستقیم مهندسان اروپایی آماده ی ارائه ی خدمات به شما هموطنان عزیز می باشد.

لطفا جهت دریافت مشاوره رایگان و سفارش محصول با بهترین کیفیت با شماره ۰۴۱۳۴۳۲۹۴۸۱ تماس حاصل فرمایید.