خاموت چیست و چه کاربرد هایی دارد؟
امروزه به منظور افزایش مقاومت سازه و استحکام ساختمان در برابر بلایای طبیعی مانند زلزله از میلگرد استفاده می شود. یکی از پر مصرف ترین میلگرد ها؛ میلگرد خاموت است. اگر علاقمند هستید در خصوص این مقاطع فولادی، ویژگی ها و کاربردهای آن اطلاعات بیشتری کسب کنید دعوت میکنیم در ادامه با فولاد نصر آذربایجان همراه باشید.
◾️خاموت چیست؟
میلگردها به صورت طولی و عرضی در ساختمان مورد استفاده قرار می گیرند؛ اگر میلگرد در راستای طول سازه استفاده شود، به آن میلگرد طولی و اگر میلگرد در راستای عرضی (عمود بر میلگرد طولی) به کارگرفته شود، به آن میلگرد عرضی Stirrups یا خاموت میگویند.
خاموت ها، از بتن حمایت کرده و آن را در یک شکل نگه میدارند. این نوع میلگرد ها در سایزهای متنوع تولید می شوند که پرکاربرد ترین آن ها میلگرد خاموت سایز ۸ و ۱۰ می باشد. میلگرد خاموت برای اولین بار در سال ۱۹۷۱ و پس از زلزله ژاپن برای کاهش خسارت های ناشی از زلزله و بلایای طبیعی و افزایش استحکام سازه ها طراحی و مورد استفاده قرار گرفت.
◾️مزایای میلگرد خاموت
- میلگرد خاموت باعث افزایش استحکام سازه در برابر نیروهای پیچشی و برشی می شود.
- موجب ارتقای کارکرد لنگر خمشی آغازین می شود.
- از ترکهای ناگهانی مورب که ممکن است باعث خرابیهای غیرمنتظره در کل سازه شود، جلوگیری می کند.
- تنش های وارده بر سازه را کاهش و موجب افزایش مقاومت کششی بتن می شود.
◾️مراحل تولید میلگرد خاموت
میلگرد خاموت اغلب به روش نورد گرم و طی مراحل زیر تولید می شود :
۱- فولاد کربن یا آلیاژهای دیگر (بیلت) وارد کوره شده و تحت حرارت زیاد ذوب و به شکل مایع در می آید.
۲- فولاد ذوب شده به درون قالب هدایت می شود تا به شکل میلگرد دربیاید.
۳- انتهای میلگرد ها به دلیل خطرناک بودن با درپوش های پلاستیکی پوشانده و سپس به محل نصب ارسال می شوند.

◾️انواع میلگرد خاموت از نظر ساختار
خاموت ها بر اساس شکل ظاهری، کاربرد و مقطعی که برای ساختشان استفاده شده است به انواع زیر تقسیم بندی میشوند:
۱- خاموت سنتی یا ساده ( معمولی) : یکی از پرکاربردترین خاموت ها ؛ خاموت ساده یا معمولی است.که از نظر ظاهری مربعی شکل بوده و دارای گوشه های ۹۰درجه است و با کمک اهرم و با دست ساخته می شود. اندازه و قالب این نوع از میلگرد قابل تغییر است.و در سایزهای ۸ و ۱۰ و ۱۲ تولید و مورد استفاده قرار می گیرند.
۲- خاموت مهندسی : خاموت مهندسی مانند خاموت ساده یا سنتی، بر اساس نوع خمش تعریف میشود. و زاویه ی خمش میلگرد ۴۵ یا ۱۳۵ درجه است اما مانند خاموت ساده، سطح مقطع مربعی دارد.
۳- خاموت مارپیچ : برای تولید خاموت مارپیچ از دستگاههای CNC استفاده میشود و اندازه این میلگردها در صورت نیاز قابلیت تغییر دارد. تنها محدودیت این نوع میلگرد خاموت ایجاد طول ضلع بیشتر می باشد.
۴- خاموت ربات : خاموت ربات نیز با دستگاه CNC تولید میشود و شباهت زیادی به خاموت مارپیچ دارد.با این تفاوت که هر اتصال دهنده فقط یک بار می چرخد.
۵- خاموت سلولار : از جدیدترین نوع خاموتهای موجود در بازار خاموت سلولار است که با تکنولوژی جدیدی به نام Pi-Systems به شکل حلقه های بسته ساخته شده است. استفاده از این نوع خاموت ها استحکام بیشتری نسبت به خاموت های دیگر به سازه می دهد.
۶- خاموت سایدفور : این نوع خاموت به شکل اتصال دهنده های تکی ساخته و آماده نصب بر روی میله های طولی آرماتور می شوند. در خاموت سایدفور مانند ربات هر اتصال دهنده فقط یک بار می چرخد و با میله کمکی به قطر ۵/۵ متصل می شود. ویژگی اصلی این خاموت در تولید صنعتی است به همین دلیل غالبا مقاطع آماده ای دارند.
۷- خاموت فوراستیل : خاموت فوراستیل مانند خاموت سایدفور عمل می کند. تنها تفاوت آن استفاده از میله کمکی به قطر ۶ می باشد.
◾️انواع خاموت از نظر سختی
▫️فولاد A1 :
این نوع میلگردها فاقد آج هستند و با نام میلگرد ساده نیز شناخته می شوند. درجه سختی زیادی ندارند و نرم هستند.
▫️فولاد A2 :
این نوع میلگردها دارای آج ساده ای هستند و از نظر درجه سختی؛ نیمه سخت محسوب می شوند. به همین دلیل از میلگردهای نوع A1 مستحکم تراند.
▫️فولاد A3 :
این میلگردها دارای آج هایی با شکل پیچیده هستند. و جنس آنها بسیار سخت بوده و از مقاومت بیشتری نسبت به دو دسته قبلی برخوردار هستند ولی بر روی آنها جوشکاری انجام نمی شود.

◾️کاربرد خاموت در ساختمان سازی
خاموت در صنعت ساختمانسازی کاربرد های بسیار زیادی دارد که از مهم ترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- افزایش مقاومت بتن
این نوع میلگردها مقاومت و استحکام بتن را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد.
۲- افزایش مقاومت فشاری ستون
خاموتها باعث افزایش استحکام میلگردهای طولی می شوند.در ستونها نیز خاموت باعث افزایش مقاومت ستون می شود.
۳- جلوگیری از حرکت میلگرد در زمان بتن ریزی
خاموت ها مانع ازحرکت میلگردهای اصلی در هنگام بتنریزی می شود.
۴- جلوگیری از خم شدن میلگرد در بتن
از دیگر کاربردهای خاموت میتوان به جلوگیری از خم شدن میلگرد در برابر نیروهای برشی و افزایش مقاومت میلگرد های اصلی اشاره کرد.
۵- بهبود انعطاف پذیری ستون
با استفاده از خاموت در ستونهای ساختمان انعطافپذیری آنها افزایش یافته و احتمال شکسته شدن ستونها کمتر میشود.
۶- تنظیم دما
ضریب انبساط حرارتی بتن و میلگرد با هم برابر است و به همین دلیل هم در زمان بروز تنش مشکلی برای سازه ایجاد نمی شود.
◾️نکات مهم در استفاده از خاموت
✔️ خاموتها باید حداقل در فواصل ۲۰ سانتیمتری از یکدیگر قرار گیرند.
✔️میلگرد های عرضی (خاموتها) باید با کمک سیم آرماتوربندی به میلگردهای طولی بسته شوند.
✔️آرماتور ها نباید در دمای کمتر از ۵ درجه سانتیگراد، خم شوند. اگر قصد خم کردن مجدد آرماتورها را دارید باید به صورت سرد و با دستگاه مکانیکی، عملیات خم کردن را انجام دهید.
◾️قیمت خاموت
قیمت خاموت به نوع میلگرد به کار رفته در آن ، روش ساخت ، هزینه مواد اولیه، شرکت تولید کننده، هزینه حمل و نقل، دستگاه تولیدی بستگی دارد. همچنین عوامل دیگری چون میزان عرضه و تقاضا، نرخ ارز، قیمت جهانی فولاد و… نیز تاثیر گذار است.
◾️سخن آخر
یکی از چالش های بزرگ در صنعت ساختمان سازی افزایش استحکام سازه در برابر عوامل طبیعی مانند زلزله می باشد. به همین دلیل از میلگرد و خاموت در کنار بتن استفاده می شود تا استحکام و مقاومت سازه افزایش یابد. در این راستا شرکت فولاد نصر آذربایجان از جمله بزرگترین تولید کننده های فولاد در تبریز است از انواع مقاطع فولادی مانند تیر آهن، نبشی ، ناودانی و … آماده ی ارائه ی خدمات به شما هموطنان عزیز می باشد.
برای دریافت مشاوره رایگان و سفارش محصول با بهترین کیفیت می توانید با شماره ۰۴۱۳۴۳۲۹۴۸۱ تماس حاصل فرمایید.